Fizika, 10 synp, Tursunmetow K.A., Usmanow Ş.N., Rahmatow J.A., 2022

Fizika, 10 synp, Tursunmetow K.A., Usmanow Ş.N., Rahmatow J.A., 2022.

Учебник по физике для 10 класса на туркменском языке.

   Şu derslik tebigatdaky proseslere we hadysalara gözegçilik etmek, derňemek, fiziki hadysalary öwrenmekde gurallardan dogry peýdalanyp bilmek, fiziki düşünjeleri we ululyklary matematiki formulalar bilen aňladyp bilmek, ylmyň ugrunda gazanylýan üstünlikler, olaryň amalyýetdäki peýdalanylmagy arkaly okuwçylarda ylmy dünýägaraýşy ösdürmegi, gelejekde okuwçylary ylmyň we tehnologiýanyň üstünliklerinden dogry peýdalanmaga ugrukdyrmagy maksat edinýär. Derslikde «Dinamika. Statikanyň elementleri», «Mehaniki yrgyldylar we tolkunlar», «Gidrodi-namika», «Elektrostatik meýdan», «Hemişelik toguň kanunlary», «Dürli gurşawlarda elektrik togy», «Magnit meýdany» bölümleri öwrenilýär.




Massa merkezi we olary anyklamak usullary.
Binalary we köprüleri gurmakda, her dürli mehanizmleri öndürmekde olaryň deňagramlylykda bolmagy möhüm ähmiýete eýe. Jisimleriň deňagramlylykda bolmagyny nähili gazanmak mümkin? Jisimleri duran ýerinden ýeňil gozgamakda, öýleriň kese agaçlaryny goýmakda, ýeri dogry saýlamak we şuňa meňzeş işleri ýerine ýetirmekde deňagramlylyk ýagdaýyna üns bermek zerur. Jisimleriň deňagramlylykda bolmagy olaryň massa merkeziniň ýagdaýyna bagly bolýar. Massa merkezi jisim ýa-da jisimler sistemasyna görä anyklanýan nokatdyr.

Jisimleriň massa merkezleri olaryň agyrlyk merkezleri bilen gabat gelýär (1.39-njy surat). Jisimiň ähli bölegine täsir edýän agyrlyk güýçleriniň deň täsir edijisi jisimiň agyrlyk merkezinden geçýän göni çyzykda ýatýar. Şonuň üçin, agyrlyk güýji jisimiň agyrlyk merkezine goýulýar.

MAZMUNY.
I BAP. DINAMIKA. STATIKANYŇ ELEMENTLERI.
1-nji tema. Güýçleri goşmak.
2-nji tema. Merkeze ymtylýan güýç.
3-nji tema. Grawitasion meýdandaky hereket.
4-nji tema. Meseleler çözmek.
5-nji tema. Jisimiň agyrlygynyň hereketiň görnüşine baglylygy.
6-njy tema. Jisimiň birnäçe güýjüň täsirindäki hereketi.
7-nji tema. Meseleler çözmek.
8-nji tema. Jisimiň ýapgyt tekizlikdäki hereketi.
9-njy tema. Jisimi ýapgyt tekizlik boýunça orun üýtgedilende edilen iş. Ýapgyt tekizligiň peýdaly täsir koeffisiýenti (PTK).
10-njy tema. Meseleler çözmek.
11-nji tema. Laboratoriýa işi. Ýapgyt tekizligiň PTK-ini anyklamak.
12-nji tema. Massa merkezi. Deňagramlylygyň görnüşleri. Güýjüň momenti.
13-nji tema. Momentler düzgünine esaslanyp işleýän ýönekeý mehanizmler.
14-nji tema. Meseleler çözmek.
Taslama işi: Ýönekeý mehanizmleri gurmak.
II BAP. MEHANIKI YRGYLDYLAR WE TOLKUNLAR.
15-nji tema. Mehaniki yrgyldylar.
16-njy tema. Puržinli we matematiki maýatnikler.
17-nji tema. Laboratoriýa işi: Matematiki maýatnigiň kömeginde erkin gaçma tizlenmesini anyklamak.
18-nji tema. Mehaniki tolkunlar.
19-njy tema. Ses tolkunlary.
20-nji tema. Meseleler çözmek.
III BAP. GIDRODINAMIKA WE AERODINAMIKA.
21-nji tema. Suwuklyklaryň we gazlaryň hereketi.
22-nji tema. Hereketlenýän gazyň we suwuklygyň basyşynyň tizlige baglylygyndan tehnikada peýdalanmak.
23-nji tema. Meseleler çözmek.
IV BAP. ELEKTROSTATIK MEÝDAN.
24-nji tema. Elektrik meýdanynyň güýjenmesiniň superpozisiýa prinsipi.
25-nji tema. Zarýadlanan şaryň elektrik meýdany.
26-njy tema. Meseleler çözmek.
27-nji tema. Elektrostatik meýdanda nokatlanç zarýadyň ornuny üýtgedendäki edilen iş.
28-nji tema. Elektrik meýdanda ýerleşen nokatlanç zarýadyň potensial energiýasy.
29-njy tema. Elektrik meýdanynyň energiýasy.
30-njy tema. Amaly sapak. Energiýanyň bir görnüşden başgasyna öwrülmegi.
31-nji tema. Meseleler çözmek.
V BAP. HEMIŞELIK TOGUŇ KANUNLARY.
32-nji tema. Toguň güýji we toguň dykyzlygy.
33-nji tema. Doly zynjyr üçin Omuň kanuny.
34-nji tema. Meseleler çözmek.
35-nji tema. Laboratoriýa işi. Tok çeşmesiniň EHG-ni we içki garşylygyny kesgitlemek.
36-njy tema. Metal geçirijileriň garşylygynyň temperatura baglylygy.
37-nji tema. Meseleler çözmek.
Taslama işi. Garşylykly elektrik çeşmeler.
VI BAP. DÜRLI GURŞAWLARDA ELEKTRIK TOGY.
38-nji tema. Suwuklyklarda elektrik togy.
39-njy tema. Faradeýiň birinji we ikinji kanuny.
40-njy tema. Meseleler çözmek.
41-nji tema. Elektrolızden durmuşda we tehnıkada peýdalanmak.
42-nji tema. Gazlardaky elektrik togy. Wakuumdaky elektrik togy.
43-nji tema. Ýarymgeçirijiler we olaryň mеtallardan tapawudy.
44-nji tema. Ýarymgeçirijileriň elеktrik geçirijiligi.
45-nji tema. Ýarymgeçirijili abzallar we olaryň tehnikada peýdalanylyşy.
46-njy tema. Laboratoriýa işi. Ýarymgeçirijili diodyň wolt-amper häsiýetnamasyny öwrenmek.
VII BAP. MAGNIT MEÝDANY.
47-nji tema. Magnit meýdanynyň induksiýasy. Tokly geçirijileriň magnit meýdany.
48-nji tema. Magnit meýdanynyň tokly geçirijä täsiri.
49-njy tema. Tokly geçirijileriň özara täsiri.
50-nji tema. Tokly geçirijini magnit meýdanynda orun üýtgedende edilen iş.
51-nji tema. Magnit meýdanynda zarýadlanan bölejigiň hereketi.
52-nji tema. Hemişelik toguň elektrodwigateli.
53-nji tema. Meseleler çözmek.
54-nji tema. Elektromagnit induksiýasy.
55-nji tema. Amaly sapak. Elektromagnıt ınduksıýasy hadysasyny öwrenmek.
56-njy tema. Öz-özünde induksiýa. Induktiwlik.
57-nji tema. Meseleler çözmek.
58-nji tema. Toguň magnit meýdanynyň energiýasy. Maddalaryň magnit häsiýetleri.
59-njy tema. Meseleler çözmek.
Peýdalanylan edebiýatlar.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Fizika, 10 synp, Tursunmetow K.A., Usmanow Ş.N., Rahmatow J.A., 2022 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на туркменском языке :: физика :: Tursunmetow :: Usmanow :: Rahmatow :: 10 класс