Fizika, 6 klas, Turdiev N., 2017

Fizika, 6 klas, Turdiev N., 2017.

Учебник по физике для 6 класса на каракалпакском языке.

   Qolıńızdaǵı kitap Siz ushın jańa oqıw predmeti bolǵan «Fizika» sabaqlıǵınıń birinshisi esaplanadı. Keyingi 7–9-klaslarda da «Fizika »dan oqıw sabaqları dawam etedi.
Ne ushın bul oqıw predmetin úyreniw kerek?
Átirapqa qarasańız, jawıp atırǵan qar yamasa jawındı, kóship júrgen bultlardı, salma yaki dáryalardan aǵıp turǵan suwdı kóresiz. Bulardıń barlıǵı tábiyat qubılıslarına kiredi. Bizdi qorshap turǵan tábiyattaǵı ózgerisler ómirimizge tikkeley tásir kórsetedi. Tábiyatta bolıp ótip atırǵan proceslerdiń nızamlılıqların úyreniw, olardan ónimlirek paydalanıw múmkinshiligin beredi. Nızamlılıqlardı úyreniw boyınsha insan óz miynetin jeńillestiretuǵın mashinalardı oylap tapqan. Kúndelikli turmısımızdı elektrsiz, jaqtılıqsız hám taza suwsız kóz aldımızǵa keltire almaymız.




FIZIKANÍŃ RAWAJLANÍW TARIYXÍNAN MAǴLÍWMATLAR.
Fizika grekshe «physis» – tábiyat degen sózden alınǵan bolıp, tábiyat haqqındaǵı ilim degen mánisti ańlatadı. Insan ózin qorshap turǵan tábiyat haqqındaǵı bilimlerdi jasaw ushın ayawsız gúresler barısında úyrenip barǵan. Dáslepki ilimiy maǵlıwmatlardı toplaw insanlar egin egip, otırıqlı turmıs keshirgen orınlarda baslanǵan. Bunday qolaylı imkaniyatqa iye bolǵan mısırlı hám vavilonlılar toplaǵan bilimlerinen paydalanıp, piramidalar, ibadatxanalar, qorǵanlar, tarnawlar qurǵan.

Qurılısta ápiwayı mexanizmlerden: rıchaglar, domalatıwshı qadalar, qıya tegislikten paydalanǵan. Fizika haqqındaǵı maǵlıwmatlardı birinshi bolıp kitap kórinisinde áyyemgi grek oyshılı Aristotel (b.e.sh 384–322-jj.) bayan etken. Zat almasıw haqqındaǵı dáslepki túsinikler Demokrit (b.e.sh 460–370-jj.)ke tiyisli bolsa, dúnyanıń neden dúzilgenligi haqqındaǵı teoriyanı eramızǵa shekemgi 341–270-jılları jasaǵan Epikur bergen. Onıń ideyaların shayır Lukreciy óziniń «Zatlardıń tábiyatı haqqında» degen poemasında keltiredi. Onıń pikiri boyınsha barlıq deneler kózge kórinbeytuǵın, bólınbeytuǵın atomlardan quralǵan hám olar toqtawsız qozǵalısta boladı.

MAZMUNÍ.
Kirisiw.
I bap. ZATTÍŃ DÚZILISI HAQQÍNDA DÁSLEPKI MAǴLÍWMATLAR.
II bap. MEXANIKALÍQ QUBÍLÍSLAR HAQQÍNDA DÁSLEPKI MAǴLÍWMATLAR.
III bap. DENELERDIŃ TEŃSALMAQLÍLÍǴÍ ÁPIWAYÍ MEXANIZMLER.
IV bap. JÍLLÍLÍQ QUBÍLÍSLARÍ HAQQÍNDA DÁSLEPKI MAǴLÍWMATLAR.
V bap. ELEKTR QUBÍLÍSLARÍ HAQQÍNDA DÁSLEPKI MAǴLÍWMATLAR.
VI bap. JAQTÍLÍQ QUBÍLÍSLARÍ HAQQÍNDA DÁSLEPKI MAǴLÍWMATLAR KIRISIW SÁWBETI.
VII BAP. SESLIK QUBÍLÍSLARÍ HAQQÍNDA DÁSLEPKI MAǴLÍWMATLAR.
Paydalanılǵan ádebiyatlar.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Fizika, 6 klas, Turdiev N., 2017 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на каракалпакском языке :: физика :: Turdiev :: 6 класс