Биология, 10 сыныб, Ғафуров A., Aбдукаримов A., Толипова Ж., Ишанкулов О., 2017

Биология, 10 сыныб, Ғафуров A., Aбдукаримов A., Толипова Ж., Ишанкулов О., 2017.

Учебник по биологии для 10 класса на казахском языке.

   Бұл оқулық Өзбекстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 2017 жыл 6-сәуірдегі «Жалпы орта және орта арнаулы, кәсіби білімінің мемлекеттік білім стандарттарын бекіту туралы» 187-санды қаулысына сәйкес, биология пәнінен компентенциялық жандасуға бағытталған мемлекеттік білім стандарты негізінде дайындалды.
Қадірлі оқушы! 5–9-сыныптарда биологияның бөлімдері есептелген ботаника, зоология, адам және оның денсаулығы, цитология және генетикалық негіздері сияқты бөлімдерді үйренуде өмір қалыптарының алуан түрлілігі, олардың ерекшеліктері, негізгі биологиялық түсініктер, теориялар және заңдылықтармен таныстың. 10-сыныпта алғаш меңгерген білімдеріңді практикада қолданып, өмірдің (күнелтудің) төмен құрылым дәрежесінен жоғары құрылым дәрежесіне дейін табиғатқа біркелкі жүйе ретінде қарау, биологиялық түсініктер, теориялар мен заңдылықтарды тұтас түрде бір жүйеге келтіруді үйренесің.
Тақырып мазмұнын зейінмен оқып шығып, пайдаланылған шартты белгілер негізінде берілген тапсырмаларды толығымен орындауың болашақта тұлға ретiнде қалыптасу, ғылыми дүниеге көзқарасын кеңейту және экологиялық ойлауға ие болуыңа мүмкіндік жаратады.




БИОЛОГИЯ – ТІРШІЛІК ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМ.
Биoлoгия жердегі өмірдің барлық көріністерін, оның түрлі дәрежедегі: молекула, жасуша, ағза, популяция (түр), биогеоценоз экосистема), биосфера дәрежесіндегі тізімдердің барлық жиынтықтарын үйренеді. Биологияның негізгі мақсаты тірі ағзалардың құрылымы, өзіне тән ерекшеліктері, көбеюі, өркендеуі, келіп шығуы, табиғи ұжымдарда және өмір сүру ортасымен өзара қатынастарды үйрену болып табылады.

Биология атауы француз ғалымы Ж. Б. Ламарк пен неміс ғалымы Г. Р. Тревиранус жағынан пәнге енгiзiлген болып, «биос» – тіршілік, «логос» – ғылым деген мағынаны білдіреді. Адамдардың денсаулығын сақтау, түрлі ауруларды емдеу және олардың алдын алу, адамның өмірін ұзайттыру, табиғаттағы сирек өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін қорғау, құнарлы өсімдік түрлері, өнімді жануар заттары, жаңа ерекшелікке ие микроорганизм штаммдарын жарату, адамзатты сапалы азық-түлік өнімдерімен қамтамасыз ету сияқты қажетті проблемаларды шешу биологияның өркендеуіне байланысты.

МАЗМҰНЫ.
Сөз басы.
I ТАРАУ. БИОЛОГИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР ЖАЙЛЫ ТҮСІНІК.
1-§. Биология – Тіршілік туралы ғылымы.
2-§. Тіршілік маңызы және тіршілік қасиеттерi.
II ТАРАУ. ТІРШІЛІКТІҢ МОЛЕКУЛА ДӘРЕЖЕСІНДЕГІ ЖАЛПЫ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЗАҢДЫЛЫҚТАР.
3-§. Тіршіліктің молекула дәрежесі және оның өзіне тән жиыны.
4-§. Тірі ағзалардың химиялық құрамы және оның тұрақтылығы.
5-§. Көмірсулар және липидтер.
6-§. Ақуыздар және нуклеин қышқылдар.
III ТАРАУ. ТІРШІЛІКТІҢ ЖАСУША ДӘРЕЖЕСІНДЕГІ ЖАЛПЫ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЗАҢДЫЛЫҚТАР.
7-§. Тіршіліктің жасуша дәрежесі және оның өзіне тән қасиеттері.
8-§. Заттар алмасуы – жасуша тіршілік қызметінің негізі.
9-§. Пластикалық алмасу. Фотосинтез, хемосинтез.
10-§. Жасуша тіріліктің жыныстық бірлігі.
11-§. Жасушаның тіршілік циклы.
1-зертханалық жаттығу.
IV ТАРАУ. ТІРШІЛІКТІҢ АҒЗА ДӘРЕЖЕСІНДЕГІ ЖАЛПЫ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЗАҢДЫЛЫҚТАР.
12-§. Тіршіліктің организм дәрежесі және оның өзіне тән қасиеттері.
13-§. Тірі ағзалардың қоректенуіне қарай түрлерi.
14-§. Ағзалардың көбеюі. Жыныссыз көбею.
15-§. Ағзалардың жыныстық көбею.
16-§. Онтогенез – тірі ағзалардың индивидуал дамуы.
17-§. Генетиканың жалпы заңдылықтары. Г. Менделдің тұқым қуалаушылық заңдары және олардың маңызы.
18-§. Дигибрид және полидурагай будандастыру. Г.Менделдің үшінші заңы.
19-§. Тұқым қуалаушылықтың хромасома теориясы.
20-§. Жыныс генетикасы.
21-§. Жыныстық қатынасқа байланысты жағдайда тұқым қуалаушылық.
22-§. Гендердің өзара әсері.
23-§. Өзгергіштіктің жалпы заңдылықтары.
24-§. Генетикa және адам денсаулығы.
25-§. Адамдa кездесетін нәсілдік ауырулар. Репродуктивтiк саламаттық.
26-§. Ген инженериясының даму объекттері мен даму тарихы.
27-§. Жасушаның генетикалық элементтері.
28-§. Жасуша тұқым қуалаушылардың өзгеруіне алып келетін құбылыстар.
29-§. Ген инженериясында қолдалынатын ферменттер.
30-§. Рекомбинант ДНК алынуы.
31-§. Ген инженериясына негіздеп өсімдік тұқым қуалаушылық өзгеретіні.
32-§. Жасуша инженериясы негізінде жануарлар тұқым қуалаушылығын өзгерту. Гибридома.
33-§. Ген және жасуша инженерлігіне негізделген биотехнология.
34-§. Өзбекстанда ген инженерлігі және биотехнология пәнінің жетістіктері.
V ТАРАУ. ТІРШІЛІКТІҢ ТҮР ЖӘНЕ ПОПУЛЯЦИЯ ДӘРЕЖЕСІНДЕГІ ЖАЛПЫ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЗАҢДЫЛЫҚТАР.
35-§. Тіршіліктің түр және популяция дәрежесі. Түр түсінігі. Түр өлшемдері.
36-§. Популация – түрінің құрылымы және эволюцияның бастапқы бірлігі.
2-зертханалық жұмыс.
37-§. Эволюциялық идеялардың пайда болуы.
38-§. К. Линней, Ж.Б. Лaмaрктың ғылыми жұмыстары. Ж.Кювеңің эволюциялық идеялары.
39-§. Ч. Дарвиннiң эволюциялық идеялары.
40-§. Эволюцияны әрекетке келтіруші күштер.Генетикалық өзгеріс.
3-зертханалық жаттығу.
41-§. Жасау үшін күрес және оның түрлерi.
42-§. Табиғи таңдау және оның түрлерi.
43-§. Органикалық әлемдегі қалыптасулар – эволюция нәтижесі.
4-зертханалық жұмыстар.
44-§. Эволюцияның синтетикалық теориясы.
45-§. Түрлердің пайда болуы.
46-§. Эволюцияны дәлелдеуде молекулалар биология, цитология, эмбриология пәндерінің дәлелдері.
47-§. Эволюцияны дәлелдеуде салыстырмалы анатомия, палеонтология пәндерінің дәлелдері.
48-§. Эволюцияны дәлелдеуде биогеография пәнi дәлелдері.
49-§. Эвoлюциялық – өзгергіштіктердің түрлері.
50-§. Органикалық әлем эволюциясының негізгі бағыттары.
51-§. Жерде тіршіліктің пайда болуы жайындағы теориялар.
52-§. Биохимиялық эволюция теориясы.
53-§. Aрxeй, прoтeрoзoй эрaлaрдaғы тіршілігі.
54-§. Палеозой эрасындағы тіршілік.
55-§. Мезозой, кайнозой эраларындағы тіршілік.
56-§. Антропология– адам эволюциясы жайындағы пән.
57-§. Адам эволюциясының негізгі сатылары.
58-§. Адам эволюциясын әрекеттендіруші күштер.
Терминдер сөздігi.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Биология, 10 сыныб, Ғафуров A., Aбдукаримов A., Толипова Ж., Ишанкулов О., 2017 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Теги: учебник на казахском языке :: биология :: Ғафуров :: Aбдукаримов :: Толипова :: Ишанкулов :: 10 класс